قمار، هیجانی که می‌تواند خطرناک باشد. میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا از قمار به‌عنوان یک سرگرمی لذت می‌برند؛ اما مصرف مواد مخدر و الکل می‌تواند این هیجان را به یک کابوس تبدیل کند. مواد مخدری مانند مورفین، تتراهیدروکانابینول (THC) و حتی الکل، با تغییر عملکرد مغز، توانایی ما را برای تصمیم‌گیری منطقی و کنترل خود کاهش می‌دهند و در نتیجه، ریسک‌های ناشی از قمار را به شدت افزایش می‌دهند.
در این مقاله در مجله بت فوروارد، با زبانی ساده و علمی به بررسی تاثیر مواد روانگردان بر رفتارهای قمار می‌پردازیم و خواهیم دید که چگونه این مواد می‌توانند تصمیم‌گیری را مختل کنند، کنترل تکانه‌ها را دشوار سازند و احساسات را تقویت کنند. با ما همراه باشید تا به رازهای این ارتباط پیچیده پی ببریم.
نقش تصمیم‌گیری در قمار: آیا الکل مانع تصمیم‌گیری صحیح می‌شود؟
بررسی تاثیر مواد روانگردان بر رفتارهای قمار
تصمیم‌گیری هوشمندانه، قلب تپنده‌ی یک قمار سالم است. قماربازان حرفه‌ای با ارزیابی دقیق احتمال برد و باخت، محاسبه‌ی ریسک‌ها و مدیریت دقیق بودجه‌ی خود، سعی می‌کنند تا در محدوده‌ی امنی به قمار بپردازند.
اما آیا می‌دانستید که تصمیم‌گیری در قمار به عملکرد صحیح مغز وابسته است؟
تصمیم‌گیری در قمار شامل چندین عملکرد شناختی مهم است، از جمله:
- ارزیابی ریسک: سنجش احتمال برد یا باخت در هر بازی.
- کنترل تکانه‌ها: مقاومت در برابر وسوسه‌ی جبران خسارت یا شرط‌بندی‌های احساسی.
- حافظه و توجه: به خاطر سپردن نتایج شرط‌بندی‌های قبلی و تمرکز بر بازی جاری.
اما چه اتفاقی می‌افتد وقتی این عملکردهای شناختی مختل شوند؟
مصرف مواد مخدر، به ویژه الکل، می‌تواند به شدت این فرآیندهای شناختی را مختل کند. الکل به عنوان یک ماده‌ی سست‌کننده‌ی سیستم عصبی مرکزی، عملکردهای شناختی را حتی در دوزهای پایین مختل می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف الکل بر قشر پیشانی مغز، که مسئولیت تصمیم‌گیری، کنترل تکانه‌ها و ارزیابی ریسک را بر عهده دارد، تاثیر می‌گذارد. این اختلالات به صورت زیر خود را نشان می‌دهند:
- افزایش ریسک‌پذیری: الکل مهارهای رفتاری را کاهش می‌دهد و قماربازان را به سمت شرط‌بندی‌های پرخطرتر سوق می‌دهد.
- کاهش توانایی محاسبه‌ی احتمال: مصرف الکل توانایی مغز را در پردازش احتمال‌ها و نتایج به درستی کاهش می‌دهد.
- مدیریت ضعیف بودجه: افراد تحت تاثیر الکل کمتر احتمال دارد که به بودجه‌ی قمار از پیش تعیین‌شده‌ی خود پایبند بمانند.
بررسی تاثیر مواد روانگردان بر رفتارهای قمار: نقش الکل و THC
الکل علاوه بر اختلال در عملکردهای شناختی، پاسخ‌های هیجانی را نیز تقویت می‌کند. روانشناسان این پدیده را «شناخت گرم» می‌نامند. قماربازانی که تحت تأثیر الکل هستند، بیشتر احتمال دارد که تصمیمات خود را بر اساس احساسات و نه تفکر منطقی اتخاذ کنند. برای مثال:
- اعتماد به نفس بیش از حد: سرخوشی ناشی از الکل می‌تواند منجر به باور اغراق‌آمیز به توانایی فرد در برد شود.
- دنبال کردن ضررها: ناراحتی عاطفی ناشی از باخت در شرط‌بندی‌ها تشدید می‌شود و قماربازان را به انجام شرط‌بندی‌های غیرمنطقی برای جبران خسارات تحریک می‌کند.
تاثیر گل و THC و بر قمار
تتراهیدروکانابینول یا THC، ماده‌ی روانگردان اصلی موجود در شاهدانه که در اجتماع به نام گل یا وید شناخته می‌شود، با سیستم اندوکانابینوئیدی مغز تعامل می‌کند و بر حافظه، توجه و درک ریسک تاثیر می‌گذارد. اگرچه تاثیرات THC بسته به دوز مصرف و تحمل فردی متفاوت است، اما تاثیر آن بر رفتارهای قمار بسیار عمیق است.
بررسی تاثیر مواد روانگردان بر رفتارهای قمار
حافظه و توجه
THC حافظه‌ی کوتاه‌مدت را مختل می‌کند و توانایی حفظ تمرکز را کاهش می‌دهد. در سناریوهای قمار، این امر می‌تواند منجر به:
- فراموش کردن قوانین یا استراتژی‌های بازی: قمارباز ممکن است جزئیات مهم و ضروری برای تصمیم‌گیری آگاهانه را از دست بدهد.
- کاهش آگاهی موقعیتی: قماربازان ممکن است نشانه‌های حیاتی مانند الگوهای شرط‌بندی‌های قبلی یا اقدامات سایر بازیکنان را نادیده بگیرند.
تغییر درک ریسک
THC همچنین بر آمیگدال، ناحیه‌ای از مغز که در ارزیابی ریسک و پردازش احساسات نقش دارد، تاثیر می‌گذارد. این تغییر می‌تواند منجر به:
- دست کم گرفتن ریسک‌ها: قماربازان ممکن است ضررها را کمتر مهم تلقی کنند و به شرط‌بندی‌های بالاتر تشویق شوند.
- افزایش رفتارهای تکانشی: اختلال در توانایی سنجش عواقب می‌تواند منجر به رفتارهای قمار بی‌ملاحظه شود.
مورفین و سایر مواد افیونی: قمار در حالت بی‌حسی
مورفین و سایر مواد افیونی با اتصال به گیرنده‌های مغز، باعث تسکین درد و سرخوشی می‌شوند. اگرچه این اثرات در محیط‌های پزشکی درمانی هستند، اما در زمینه‌های تفریحی، به ویژه هنگامی که با قمار ترکیب می‌شوند، خطرات قابل توجهی را ایجاد می‌کنند.
اختلال در قضاوت
مواد افیونی سیستم عصبی مرکزی را کند می‌کنند و منجر به کندی شناختی و اختلال در قضاوت می‌شوند. قماربازانی که از مورفین استفاده می‌کنند، ممکن است:
- در پردازش دینامیک‌های بازی ناتوان باشند: کندی شناختی می‌تواند توانایی واکنش مناسب به تغییرات شرایط را مختل کند.
- احتمال‌ها را اشتباه تفسیر کنند: قضاوت تحریف‌شده می‌تواند منجر به ارزیابی‌های ضعیف احتمال‌ها شود.
جدایی عاطفی
مواد افیونی اغلب باعث جدایی عاطفی می‌شوند و تمایل طبیعی به اجتناب از ضررها را کاهش می‌دهند. این جدایی عاطفی می‌تواند:
- قمار طولانی‌مدت را تشویق کند: قماربازان ممکن است علی‌رغم ضررهای قابل توجه به بازی ادامه دهند زیرا احساس بی‌حسی عاطفی دارند.
- تنظیم خود را مختل کند: بدون نشانه‌های عاطفی، کاربران در تشخیص زمان توقف مشکل دارند.
سایر مواد و اثرات آن‌ها
محرک‌ها (مانند کوکائین، مت‌آمفتامین)
محرک‌ها سطح دوپامین مغز را افزایش می‌دهند و باعث سرخوشی و افزایش انرژی می‌شوند. در حالی که این ممکن است به طور موقت تمرکز را افزایش دهد، اما اغلب منجر به:
- اعتماد به نفس بیش از حد: مشابه الکل، محرک‌ها می‌توانند باعث شوند قماربازان توانایی‌های خود را بیش از حد ارزیابی کنند.
- رفتارهای نامنظم: انرژی بیش از حد و تکانشگری می‌تواند منجر به شرط‌بندی‌های بی‌ملاحظه شود.
آرام‌بخش‌ها (مانند بنزودیازپین‌ها)
بررسی تاثیر مواد روانگردان بر رفتارهای قمار
آرام‌بخش‌ها سیستم عصبی مرکزی را افسرده می‌کنند و باعث خواب‌آلودگی و اختلال در هماهنگی می‌شوند. برای قماربازان، این می‌تواند به معنای:
- زمان واکنش کندتر: کاهش توانایی پاسخ به بازی‌های سریع مانند پوکر یا بلک‌جک.
- تصمیم‌گیری ضعیف: اختلال در عملکردهای شناختی منجر به انتخاب‌های نامطلوب می‌شود.
توهم‌زاها (مانند LSD، سیلوسایبین)
توهم‌زاها ادراک و عملکرد شناختی را تغییر می‌دهند که می‌تواند به شدت بر قمار تأثیر بگذارد:
- واقعیت تحریف‌شده: کاربران ممکن است نتایج یا قوانین بازی را اشتباه تفسیر کنند.
- رفتار غیرقابل پیش‌بینی: توهمات و الگوهای فکری تغییر یافته منجر به استراتژی‌های قمار نامنظم می‌شوند.
علم پشت پرده رفتارهای قمار ناشی از مصرف مواد
آیا می‌دانستید که مصرف مواد مخدر و الکل می‌تواند به طور مستقیم بر عملکرد مغز شما تأثیر بگذارد و شما را به سمت قمارهای پرخطر سوق دهد؟
مصرف مواد مخدر عمدتاً بر انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند دوپامین، سروتونین و GABA تأثیر می‌گذارد که نقش حیاتی در تصمیم‌گیری و ارزیابی ریسک ایفا می‌کنند:
- اختلال در عملکرد دوپامین: بسیاری از مواد باعث افزایش آزادسازی دوپامین می‌شوند و پاسخ پاداش مغز را تقویت می‌کنند. این امر منجر به افزایش درک قمار به عنوان یک فعالیت لذت‌بخش می‌شود و بازی بیش از حد را تشویق می‌کند.
- مهار قشر پیشانی مغز: مواد مخدر مرکز کنترل مغز را سرکوب می‌کنند و کنترل تکانه‌ها و استدلال منطقی را کاهش می‌دهند.
- تغییر فعالیت آمیگدالا: پردازش احساسات دچار انحراف می‌شود و منجر به حساسیت شدید به ضررها یا جدایی عاطفی کامل می‌شود.
راهکارهایی برای کاهش ریسک‌ها
برای کاهش خطرات مرتبط با مصرف مواد و قمار، هم قماربازان و هم نهادهای نظارتی باید اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام دهند:
- تنظیم خود
- از قمار تحت تاثیر هرگونه ماده‌ای خودداری کنید.
- قبل از شروع یک جلسه قمار، محدودیت‌های زمانی و بودجه‌ای دقیق تعیین کنید.
- کمپین‌های آگاهی‌رسانی عمومی
- قماربازان را در مورد اثرات شناختی و عاطفی الکل و مواد مخدر آموزش دهید.
- خطرات ترکیب مصرف مواد با قمار را برجسته کنید.
- سیاست‌های کازینو
- سیاست‌هایی را برای جلوگیری از قمار افراد مست اجرا کنید.
- برنامه‌های خود-محرومیت را برای بازیکنانی که با سوء مصرف مواد و مشکلات قمار دست و پنجه نرم می‌کنند، ارائه دهید.
- خدمات حمایتی
- دسترسی به مشاوره و گروه‌های حمایتی برای افرادی که تحت تاثیر اعتیاد به قمار و سوء مصرف مواد هستند را فراهم کنید.
- منابعی مانند خطوط کمک‌رسانی و ابزارهای آنلاین را برای کمک به قمار مسئولانه ترویج دهید.
نتیجه‌گیری: قمار و مواد مخدر؛ ترکیبی خطرناک
همان‌طور که در این مقاله تاثیر مواد روانگردان بر رفتارهای قمار بررسی کردیم، مواد مخدری مانند الکل، THC، مورفین و سایر مواد، با تاثیرگذاری بر عملکرد مغز، به ویژه در مناطقی که مسئول تصمیم‌گیری، کنترل تکانه‌ها و پردازش احساسات هستند، باعث اختلال در قضاوت و افزایش ریسک‌پذیری می‌شوند. این اختلالات می‌توانند منجر به تصمیمات اشتباه، ضررهای مالی سنگین و حتی مشکلات جدی‌تر شوند.
بررسی تاثیر مواد روانگردان بر رفتارهای قمار
اما چه باید کرد؟
درک عمیق از این ارتباط تاثیر مواد روانگردان بر رفتارهای قمار، گام نخست برای مقابله با این مشکل است. با افزایش آگاهی در مورد خطرات ترکیب قمار و مواد مخدر، می‌توانیم اقدامات پیشگیرانه‌ای را انجام دهیم. برخی از این اقدامات عبارتند از:
- آموزش و اطلاع‌رسانی: برگزاری کارگاه‌ها و کمپین‌های آموزشی برای آگاه‌سازی عموم مردم در مورد خطرات قمار و مواد مخدر.
- حمایت از افراد در معرض خطر: ارائه خدمات مشاوره‌ای و درمانی به افرادی که با مشکلات قمار و سوء مصرف مواد دست و پنجه نرم می‌کنند.
- تغییر سیاست‌های کازینو و مراکز قمار: اجرای سیاست‌های سختگیرانه‌تر برای جلوگیری از ورود افراد تحت تأثیر مواد مخدر به این اماکن.
- ترویج قمار مسئولانه: آموزش مهارت‌های تصمیم‌گیری، مدیریت مالی و کنترل تکانه‌ها به افراد برای کمک به آن‌ها در انجام قمار سالم.
در نهایت، برای داشتن یک تجربه قمار سالم و ایمن، بسیار مهم است که از مصرف هرگونه ماده‌ی مخدر قبل و حین قمار خودداری کنیم. با آگاهی از خطرات و اتخاذ تصمیمات آگاهانه، می‌توانیم از خود و عزیزانمان در برابر عواقب مخرب قمار محافظت کنیم.
